Ertesi Gün Hapları Nedir, Nasıl Kullanılır?
Ertesi gün hapı bir tür acil doğum kontrolüdür. Korunmasız cinsel ilişkiye giren veya doğum kontrol yöntemi başarısız olan kadınlarda hamileliği önlemek için acil kontrasepsiyon kullanılır.
Ertesi gün hapı, birincil doğum kontrol yöntemi olarak değil, yalnızca yedek kontrasepsiyon için tasarlanmıştır. Ertesi gün hapları ya levonorgestrel ya da ulipristal asetat içerir.
Ertesi Gün Haplarına Neden İhtiyaç Duyudu, Neden Üretildi?
Korunmasız cinsel ilişki sonrası, ertesi gün hapları hamileliği önlemeye yardımcı olabilir. Doğum kontrolünü kullanılmadığında, doğum kontrol hapı içmeysi unutulduğunda yada cinsel saldırı gibi bir durumda bu yöntem kullanılabilir.
Ertesi gün hapları, rahme tuttunmuş olan hamileliği sonlandırmaz. Öncelikle yumurtlamayı geciktirerek veya önleyerek çalışırlar.
Ertesi Gün Haplarının Riskleri Nelerdir?
Acil kontrasepsiyon, korunmasız cinsel ilişkiden sonra hamileliği önlemek için etkili bir seçenektir, ancak diğer doğum kontrol yöntemleri kadar etkili değildir ve rutin kullanım için önerilmez. Ayrıca, ertesi gün hapı doğru kullanımda bile başarısız olabilir ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı hiçbir koruma sağlamaz.
Ertesi gün hapı herkes için uygun değildir.Aşağıdaki durumlarda ertesi gün hapı alınmaz:
- Ertesi gün hapının herhangi bir bileşenine alerjiniz varsa
- Barbitüratlar veya St. John's wort gibi ertesi gün hapının etkinliğini azaltabilecek bazı ilaçlar alıyorsanız
- Fazla kilolu veya obezseniz, ertesi gün hapının hamileliği önlemede fazla kilolu olmayan kadınlarda olduğu kadar etkili olmayacağına dair bazı çalışmalar vardır.
- Ayrıca, ulipristal (ella®) kullanmadan önce hamile olmadığınızdan emin olun. Ulipristalin gelişmekte olan bir bebek üzerindeki etkileri bilinmemektedir. Emziriyorsanız, ulipristal önerilmez.
Ertesi gün hapının yan etkileri şunları içerebilir:
- Mide bulantısı ya da kusma
- Baş dönmesi
- Tükenmişlik
- Baş ağrısı
- Göğüslerde hassasiyet
- Adetler arasında kanama veya daha ağır adet kanaması
- Alt karın ağrısı veya krampları
Ertesi Gün İlaçları Ne Zaman Alınmalı?
Maksimum etkinlik için, korunmasız cinsel ilişkiden sonra mümkün olan en kısa sürede ve 120 saat içinde acil kontrasepsiyona başlanmalıdır. Adet döngünüz sırasında istediğiniz zaman acil doğum kontrol hapları alabilirsiniz.
Ertesi Gün Haplarından Beklentim Ne Olmalı?
Ertesi gün hapını kullanmak için:
- Ertesi gün hapının talimatlarını yapmalısınız. Ella kullanıyorsanız, mümkün olan en kısa sürede ve korunmasız cinsel ilişkiden 120 saat sonra bir ella hapı alabilirsiniz.
- Ertesi gün hapını aldıktan sonra iki saat içinde kusarsanız, başka bir doz almanız gerekebilir doktora danışınız.
- Başka bir doğum kontrol yöntemine başlayana kadar cinsel ilişkiye girmeyin. Ertesi gün hapı hamilelikten kalıcı koruma sağlamaz. Ertesi gün hapını aldıktan sonraki günler ve haftalar içinde korunmasız cinsel ilişkiye girerseniz, hamile kalma riskiniz vardır. Başka bir doğum kontrol yöntemi mutlaka kullanmanız önerilir.
- Ertesi gün hapı kullanmak adetinizi bir haftaya kadar geciktirebilir. Ertesi gün hapını aldıktan sonra üç ila dört hafta içinde adet görmezseniz, hamilelik testi yapmanız önerilir.
Bununla birlikte, ertesi gün hapını aldıktan üç ila beş hafta sonra bir haftadan uzun süren kanamanız veya lekelenmeniz varsa veya şiddetli alt karın ağrınız varsa doktorunuza başvurunuz. Bunlar, bir düşük veya döllenmiş yumurtanın uterusun dışına (dış gebelik), genellikle bir fallop tüpüne (dış gebelik) yerleştiğini gösterebilir.